Anoniem ingezonden verhaal: Euthanasie - en dan was je weg

“Ik ga je zo hard missen, maar ik ben blij voor jou.” Het was dubbel om dit te zeggen. Het leek alsof ik jou dood wou, maar dat was niet zo. Dat wist jij ook. Ik zei dat omdat ik wist dat dit het enige was waar je nog hoop in kon vinden.
 Je verlangde al een lange tijd naar niets voelen, de rust. Iets waar meer mensen naar verlangen, net zoals ik.

Heb jij vragen ivm euthanasie?

Dit was het laatste menswaardige dat je terug zou kunnen hebben na een lange strijd tegen psychisch lijden. Het was niet alleen moeilijk voor jou, maar het was ook moeilijk voor mij. Toch wou ik je steunen, tot het einde. Ik had je beloofd om er altijd voor jou te zijn.

Ik herinner me nog goed de dag waarop je me zei dat de procedure eindelijk in gang was gezet. Je had afspraken bij een arts, zij moest beslissen of jij ondragelijk psychisch lijden had. Dat is gek, niet? Iemand anders die moet bepalen of jij het wel ‘erg genoeg hebt’ in het leven om te kunnen sterven?


Ik zei je dat ik blij was voor jou, maar diep vanbinnen schreeuwde ik van angst en verdriet. Ik wou je niet kwijt geraken, zeker niet aan de pijn en de diagnoses waarmee jij moest leven. Diep vanbinnen bleef ik hopen dat je het leven nog een kans ging geven.

Eens de procedure was gestart, hebben we veel gepraat. We hebben samen een bucketlist opgesteld met alle dingen die je zeker nog wou doen. We hebben samen gezocht naar liedjes die je wou laten spelen op je dienst. Je had alles zo mooi uitgeschreven en bedacht. Je was er echt klaar mee, je had er genoeg van. Het was moeilijk om je te helpen met deze dingen, wetend dat je ging sterven, maar het deed me ook deugd omdat je me hierin betrok en me dit toevertrouwde.

Op een dag vroeg je me of ik wou meegaan naar hét gesprek. Het belangrijkste gesprek van de procedure. In dat gesprek zou je eindelijk een duidelijk antwoord krijgen: hebben de artsen goedkeuring gegeven? Vonden zij dat je een ondragelijk psychisch lijden had? Hadden ze besloten dat je mocht sterven? Ik wist het niet zo goed of ik mee kon gaan, maar ik had je beloofd om jou te steunen, dus gingen we samen.

Tijdens dat gesprek hing er een bijzonder zware sfeer, beide afwachtend wat het antwoord zou zijn. “… Je hebt nog geen positief advies.” De woorden weergalmde het door het gesprekslokaal. Voor jou gingen ze door merg en been. Om eerlijk te zijn was ik opgelucht, althans de eerste tien seconden, tot je in huilden uitbarstte. Mijn hart brak. Ik voelde me zo egoïstisch, nog steeds hopend dat je het leven nog een kans wou geven. Wie was ik om je op andere gedachten te brengen, terwijl ik jou op dat moment heel goed begreep en ook zo moe was van het leven?

Je zou nog een laatste ziekenhuisopname moeten doen. De allerlaatste die jou misschien zou kunnen helpen om je leven terug leefbaar te maken. Dat deed je niet en op dat moment begreep ik je niet. Waarom niet? Waarom gaf je het niet nog een kans? Maar ik begrijp je nu, Je komt op een punt dat het gewoon genoeg is geweest en je geen hoop meer ziet in een ziekenhuisopname. Alsof je genoeg gevochten hebt en net dat laatste stukje energie er niet meer is. Ik begrijp het nu en het spijt me dat ik je toen niet begreep. 

Het werd me teveel en we namen even afstand van elkaar. Jij begreep me, terwijl de reden was dat ik jou niet begreep op dat moment. Ik steunde je nog steeds! Achteraf gezien leek het niet zo, ik had de belofte gebroken dat ik er altijd voor je ging zijn, deze schuldgevoelens heersen nog steeds.

Ik startte met hogeschool. Een nieuwe weg, een nieuw leven. Ons contact was er nog, maar eerder oppervlakkig. Geen woord over euthanasie. Ik zag je foto’s, met een glimlach en glinsters in je ogen. Het deed me deugd om je zo te zien. Ik was ervan overtuigd dat je terug levenslust had gevonden en je aan het genieten was van het leven. Ik had beter moeten weten. Je had wel degelijk een echte lach op je gezicht, maar niet omdat je gelukkig was. Je had een glimlach omdat je wist dat het je laatste maanden waren van je leven. Je had zoveel rust gevonden in het weten van de datum. Dat was de reden waarom je kon genieten.

Uit het niks kreeg ik een berichtje met de boodschap dat je euthanasie had gekregen, met je familie naast je zijde. Daar zat ik dan, op mijn stoel, overspoeld door emoties. Ik had verdriet omdat ik je kwijt was, ik voelde me schuldig en ik was kwaad op mezelf omdat ik de belofte had gebroken. Ik had spijt omdat ik je niet meer had gezien. Ik had ook enorm veel angst, ik was bang dat je me haatte en je me het kwalijk nam dat ik er niet was in de laatste maanden van je leven. Deze emoties waren zo sterk aanwezig, en nu ik dit hier schrijf merk ik dat ze nog even intens aanwezig zijn.

Ik ontving een brief voor je begrafenis. Ik wist niet zeker of ik wel mocht gaan. Ik nam het mezelf kwalijk en ik voelde me schuldig. Maar dit zou de laatste mogelijkheid zijn om echt afscheid van jou te nemen. Daar zaten we dan in een overvolle zaal, speciaal voor jou. Op het grote scherm werden er foto’s getoond die jij had uitgekozen. De dienst begon en er werd een tekst voorgelezen. De tekst die jij had geschreven, de tekst die ik nog had nagelezen. Het horen van jouw schrijfstijl, jouw gekozen woorden, het was pijnlijk maar tegelijkertijd zo mooi.  Er begon een liedje te spelen. Ongelooflijk maar waar, het liedje dat we hadden uitgekozen. Even later zag ik foto’s van ons verschijnen op het grote scherm. Er kwam een vloed van tranen. Tranen van verdriet, maar ook van dankbaarheid en geluk. Omdat ik jou heb mogen kennen, omdat ik zo leuke momenten met jou heb mogen beleven, omdat jij was. Het was prachtig om te zien hoeveel mensen jou graag zien.

Ik zie je graag J. en ik ben je dankbaar voor alle mooie momenten die we samen hebben beleefd, voor alles dat je me hebt geleerd. Nu heb je waar je al zo lang naar verlangde, je laatste wens. Het spijt me dat ik afstand nam en er niet meer voor je was. Het spijt me nog elke dag.

Liefs.